Roszczenia związane z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umów cywilnych - Szczecin

Rekompensata za niewykonanie umowy lub nienależyte wykonanie umowy jest bardzo ważna w obrocie gospodarczym. Dyscyplinuje strony umowy do działania w taki sposób, w jaki się umówiły, a wierzycielowi pozwala zrekompensować szkodę, której doznał na skutek bezprawnego działania dłużnika. Samo niewykonanie zobowiązania nie jest jeszcze okolicznością uzasadniającą wypłatę odszkodowania: potrzebne jest wystąpienie dodatkowych okoliczności. W jakich sytuacjach niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą po stronie dłużnika? W jakich sytuacjach wierzyciel może ubiegać się o odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania umowy?

Jeżeli jedna ze stron nie wykonała ciążącego na niej zobowiązania, to zastosowanie znajdzie art. 471 k.c., który reguluje zasady odpowiedzialności kontraktowej.

Jeśli jedna ze stron umowy nie wywiązała się z jej zapisów lub wywiązała w sposób niepełny, druga może domagać się naprawienia wynikłej stąd szkody. Dla odpowiedzialności odszkodowawczej konieczne jest jednak, aby niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy było następstwem okoliczności, za które wykonawca nie ponosi odpowiedzialności i nie przyczynił się do ich powstania.

Nienależyte wykonanie umowy

Art. 471 Kodeksu cywilnego przewiduje, że jeżeli nie wykonano zobowiązania w sposób określony w umowie (niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy), można dochodzić od osoby, która się tego dopuściła (dłużnik) naprawienia powstałej w ten sposób szkody.

Z nienależytym wykonaniem mamy do czynienia, gdy osiągnięty przez dłużnika efekt nie odpowiada świadczeniu określonemu w umowie lub wymogom określonym w przepisach (np. tekst został przetłumaczony przez tłumacza, ale w sposób niechlujny, zawiera błędy i nie może zostać wykorzystany w taki sposób, jak tego oczekiwał klient.
Naprawienie szkody może nastąpić przez prawidłowe wykonanie świadczenia lub przez zapłatę przez dłużnika odpowiedniej sumy pieniężnej tytułem odszkodowania. Strony mogą się też umówić na obniżenie ceny, jeśli nienależycie wykonana usługa mimo wszystko w pewnym stopniu satysfakcjonuje klienta.
Z niewykonaniem umowy mamy do czynienia, gdy pomimo ustalonego terminu i warunków współpracy dłużnik w ogóle nie wykonał ustalonego świadczenia.

Odszkodowanie z tytułu niewykonania umowy

W razie niewykonania lub nienależytego wykonania umowy dłużnik zostaje zobowiązany do naprawienia szkody. Wyjątek stanowi sytuacja, w której to nienależyte wykonanie było spowodowane okolicznościami, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, na przykład w jego warsztacie wybuchł pożar albo z powodu śnieżycy przez kilka dni nie miał elektryczności, więc nie był w stanie dotrzymać terminu.

W takiej sytuacji zobowiązanie może zostać uznane za nieistniejące, wygasłe bądź każda ze stron może odstąpić od umowy. Na dłużniku ciąży konieczność dowiedzenia, że do sytuacji, za którą nie ponosi on winy i na której powstanie nie miał wpływu. Niezawinioną okolicznością może być nagła hospitalizacja, ale planowany od dawna zabieg – już nie. Dłużnik powinien był wziąć pod uwagę w chwili zawierania umowy, że w określonym terminie nie będzie dostępny.

Rekompensata za niewykonanie umowy

Strona, która nie otrzymała od dłużnika świadczenia w ustalonej formie, może domagać się zrekompensowania szkody majątkowej poniesionej w wyniku zawinionego niewywiązania się ze zobowiązania.

Przesłankami do wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym są:

W praktyce najczęstszą formą odszkodowania są przewidziane w umowie kary umowne.