Dodany przezSkuteczna ochrona przed bezpodstawnym wzbogaceniem – poradnik prawny dla mieszkańców Szczecina
Przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu chronią interesy podmiotów, które utraciły coś w wyniku niesłusznych, niesprawiedliwych przesunięć majątkowych. To koncepcja jest znana już od czasów prawa rzymskiego. Czym właściwie jest bezpodstawne wzbogacenie?
Czym jest bezpodstawne wzbogacenie i w jakich sytuacjach mogę dochodzić swoich praw?
Bezpodstawne wzbogacenie to uzyskanie korzyści kosztem innej osoby – z jej majątku i w sposób nieuprawniony oraz niezgodny z prawem. Cała regulacja dotycząca bezpodstawnego wzbogacenia znajduje się w artykułach 405–414 Kodeksu cywilnego. Wynika z nich, że abyśmy mogli mówić o bezpodstawnym wzbogaceniu, muszą zostać spełnione następujące warunki:
- wzbogacenie musi mieć charakter majątkowy,
- wzbogacenie musi się odbyć czyimś kosztem,
- musi występować związek między wzbogaceniem jednej strony a zubożeniem drugiej,
- wzbogacenie musi się odbyć bez podstawy prawnej.
Przykłady bezpodstawnego wzbogacenia się to:
- pobranie przez firmę środków z konta klienta, choć nie została zawarta żadna umowa i nie doszło do realizacji świadczenia,
- omyłkowe zapłacenie za usługę, która nie została wykonana, albo dokonanie płatności w zawyżonej kwocie,
- spłata nieistniejącego długu.
Jak długo mam czas na pozwanie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia?
Roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia przedawniają się podobnie jak wszystkie inne roszczenia majątkowe. Obowiązuje ogólny termin przedawniania, który wynosi 6 lat. Krótszy, 3-letni termin przedawnienia jest przewidziany dla zobowiązań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Bieg terminu rozpoczyna się z dniem, w którym osoba, z której majątku coś bezpodstawnie zostało odebrane, wezwie wzbogaconego do zwrotu pieniędzy. Takie wezwanie powinno zostać dokonane pisemnie, bo w razie sporu łatwiej będzie udowodnić, że do niego doszło.
W jaki sposób udowodnić bezpodstawne wzbogacenie w sądzie?
Dla udowodnienia bezpodstawnego wzbogacenia trzeba wykazać, że zaistniały cztery przesłanki, które wymieniliśmy wcześniej. Potrzebne będą wyciągi z konta, z których wynika przelanie pieniędzy z jednego konta na inne, lub rachunek, który omyłkowo został uiszczony przez stronę zubożałą. Aby w sądzie domagać się zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia, trzeba udowodnić, że strona wzbogacona została poinformowana o błędzie i wezwana do zwrotu środków. Wystarczającym dowodem jest pisemne wezwanie do zwrotu.
Czy można się uchronić przed bezpodstawnym wzbogaceniem bez sprawy sądowej?
Sprawa sądowa zawsze powinna być traktowana jako ostateczność. Wiąże się ona z kosztami i niepewnością, a na samo wyznaczenie rozprawy w wydziale cywilnym trzeba czekać co najmniej kilka miesięcy. Alternatywą dla sformalizowanego, kosztownego procesu jest porozumienie pozasądowe, czyli umowa, w której strony samodzielnie rozstrzygają wątpliwości. Strona, która chce mieć pewność, że wynegocjuje dobre, uczciwe warunki, może skorzystać z pomocy adwokata, który przygotuje treść umowy lub zaopiniuje umowę przygotowaną przez drugą stronę, a także może uczestniczyć w negocjacjach.
Zapraszamy do kontaktu z kancelarią adwokacką mecenas Weroniki Zielińskiej w Szczecinie, która ma doświadczenie w sprawach związanych z bezpodstawnym wzbogaceniem i może pomóc klientom na etapie przedsądowym i sądowym.